مخازن نفتی چیست؟
نفت یکی از تخصصهای مهم که توسط زمین شناسان و مهندسین حفاری بسیاری مورد توجه قرار گرفته است، نحوه استخراج نفت از چاه میباشد.
در این رابطه ابتدا انرژی طبیعی موجود در مخزن را نسبتا به نوع سنگ ذخیره (ماسهای – کربناتی) مشخص مینمایند و سپس نسبت به برداشت کامل از چاه با بکار بردن روشهای پر هزینه و نیز تزریق بخار یا گاز نظر میدهند.
انرژی موجود در مخازن
در غالب مخازن نفت و گاز موجود در مخازن ، تحت فشار بخصوص آن مخزن قرار دارند.یعنی وقتی که چاهی در یک مخزن نفتی حفر میشود در نتیجه فشار موجود در چاه ، نفت بالای چاه و حتی تا سطح زمین نیز میتواند بالا بیاید که به اینگونه مخازن در اصطلاح مخازن خود تولید میگویند.
انواع مخازن نفتی
با توجه به سيال مخزن مي توان مخازن را به 5 نوع تقسیم کرد:
نفت سياه (Black oil)، نفت فرار، مخازن ميعان گازي (Gas condensat) ، گاز تر (Wet gas) و گاز خشک (Dry gas) تقسيم نمود. اگر دماي مخزن ما کمتر از دماي نقطه بحراني باشد، مخزن نفتي مي باشد که يا نفت سياه و يا نفت فرار مي باشد.
اگر دماي مخزن بيشتر از دماي نقطه بحراني باشد، مخزن گازي مي باشد. نکته قابل توجه در مورد مخازن نفتي اينست که آن ها را با توجه به فشار مخزن نيز به دو دسته زير اشباع (undersaturated) و يا اشباع (saturated) تقسيم بندي مي نمايند. مخازن زير اشباع داراي فشار بيشتر از فشار حباب مي باشد ولي مخازن اشباع داراي فشاري زير فشار حباب مي باشند و اگر گاز به اندازه کافي از نفت جدا شده باشد و همچنين تراوايي عمودي مخزن نيز بالا باشد، اين گاز ها در بالاي مخازن اشباع جمع شده و تشکيل کلاهک گازي (Gas cap) خواهند داد.
فشار مخازن نفتی
آب و نفت از نظر حجمی یک ضریب بالنسبه پایینی با همدیگر دارند، بدین جهت هنگام استخراج نفت ، فشار چاه به سرعت پایین میآید و هر قدر مخزن کوچکتر باشد این افت فشار سریعتر صورت میگیرد.از این افت فشار میتوانیم اطلاعات هم در مورد اندازه مخزن و ارتباط داخلی آن در طول بهره برداری تهیه نماییم.